توقع نسل امروز از کارآموزی مناسب چه چیزی باید باشد؟
تا حالا براتون پیش اومده برای کارآموزی به شرکت یا مؤسسه‌ای درخواست بدین و بعد از کلی کِش و قوس سرِ پذیرفته‌شدنتون، وقتی شروع می‌کنید به کار، می‌بینید ای واااااایِ بر من! این کجا و اون چیزی که شما تصورش رو می‌کردین کجا؟؟؟ اگر این اتفاق براتون پیش اومده، یا دوستی دارین که از این حال و روزش گفته، پیشنهاد می‌کنم تا انتهای مطلب همراه من باش. برات کلی گفتنی دارم که حتما به دردت می‌خوره.
تعریف درست کارآموزی!
تصور کنی اولین صبح کاریت هست و با کلی اشتیاق خودت رو رسوندی به محل کارت. البته محل کار که چه عرض کنم، جایی‌که قراره دوره کارآموزیت رو ببینی.
درواقع شما بدون هیچ دانشی اومدی تا فوت و فن تخصصی رو که بهش علاقه داری یا فکر میکنی که دوستش داری، یاد بگیری.
خوب، تا این قسمتش با توجه به اینکه ندانستن عیب نیست و نپرسیدن عیبه! جای تقدیر داره از طرز تفکر و قدمی که برای یادگیری برمی‌داری.
ولی بدترین قسمت ماجرا اونجاست که کارفرما یا هر فرد دیگه‌ای که به عنوان سرپرست یا مسئولت به طور مستقیم باهاش کار میکنی، کلی وظیفه می‌ریزه روی سرت و ازت می‌خواد انجام بدی، اونم در سریع‌ترین زمانِ ممکن و بدون عیب و نقص!
حالا بیا و بگو آخه من اومدم کارآموزی تا یاد بگیرم نه اینکه مثل بقیه کارمندا از همین اول شروع به کار کنم!!
اما دوستِ من! فکر نمی‌کنی یه جای کارت می‌لنگه یا احتمالا مسیر رو اشتباه اومدی؟ شایدم تعریف درستی از کارآموزی نداشتی که حال و روزت شده این؟
کارآموزی به این معنا نیست که اگه دیدی از یه مهارت خوشت می‌یاد، یا استعداد انجامش رو داری، پیش خودت بگی پس خدا رو شکر 50 درصد کار حله، وقتشه که برم دنبالش تا یادش بگیرم و 50 درصد بقیش رو درست کنم.
یا بگی چه چیزی بهتر از اینکه برم برای شرکت‌هایی که کارآموز قبول می‌کنن، کار کنم. هم کار یاد می‌گیرم و هم رزومه‌ای میشه برام که من فلان شرکت کارآموز بودم.
حتما اینم توی دلت می‌گی: «خدا رو چه دیدی، شاید اینقدر توی کارم پیشرفت کردم که پیشنهاد کارِ ثابت بهم شد.»
اگر تصورت اینه، که با عرض پوزش، اشتباه میکنی دوست عزیز!
بالاخره کارآموزی یعنی چی؟
بهتون حق می‌دم که شما هم مثل اکثر جوونا (ایرانی و خارجی هم نداره، مشکلیه که همه جای دنیا باهاش درگیرن)، دچار اشتباه بشین و معنای درست کارآموزی رو درک نکنید.
اول بریم سراغ تعریف درست کارآموزی:
«درواقع کارآموزی روشی هست که طی اون شما به صورت کاملا تجربی، مهارت‌هاتون رو در زمینه‌ای که قبلا به صورت تئوری آموزش دیدید، بالا ببرید.»
به بیانی ساده‌تر، زمانی‌‌که به عنوان یک کارآموز شروع به کار می‌کنید، از قبل (مثلا در دانشگاه یا از طریق مؤسسات آموزشی)، دانش و پیش‌زمینه‌ای در خصوص کاری که می‌خواین بهتر یاد بگیرین، بدست آوردید. حالا با همون دانش قبلی، برای کسب مهارتِ بیشتر و عملی، از کارآموزی استفاده می‌کنید.
معمولا مدت‌زمان این دوره هم بین 3 ماه تا 1 سال هست و در صورت توافق با کارفرما، بهتون پرداختی انجام میشه. البته بازم نباید توقع زیادی از مقدار حقوقتون داشته باشید چون معمولا یا خیلی کمه یا اکثرا خبری از دستمزد نیست!
2 مثال واقعی از دوره کارآموزی
اگر بخوام یک مثال ساده براتون بزنم، می‌تونم از شرکت «وب 24» نام ببرم. در این شرکت، دوره‌های آموزشی مختلفی از جمله «سئو»، برگزار میشه. دوستانی‌که علاقه‌مند به یادگیری هستند، پیش اساتید مجرب و کاربلد وب 24 کار رو یاد می‌گیرن. آقای شیرازی عزیز هم بعد از اتمام دوره آموزشی به کسانی‌که مهارت خوبی دارند پیشنهاد گذروندن دوره کارآموزی می‌دن و خودم شاهد بودم که بعضی از این عزیزان، بعد از مدتی به استخدام شرکت دراومدن.
یا «باشگاه محتوای» آیدین داریان عزیز، نمونه دیگه‌ای از دوره آموزشی عالی برای یادگیری محتوا و بعد از اون دوره کارآموزی بچه‌های باشگاه محتواست. این نمونه رو خودم از نزدیک شاهدش بودم چون افتخار داشتم هرچند کوتاه، مدتی رو به عنوان مدیر محتوا با بچه‌هایی که دوره کارآموزیش رو بعد از دوره آموزشی می‌گذروندن، کار کنم.
ببینید در این دو مجموعه، بچه‌ها اول آموزش می‌بینن، بعد برای کسب مهارتِ بیشتر، تجربه کارِ عملی و تسلطِ بهتر رویِ کارشون، دوره کارآموزی رو هم می‌‌گذرونن. چیزی که متأسفانه برای نسلِ امروز، زیاد جدی گرفته نمی‌شه و اکثرا دلشون می‌خواهد همون اولِ کار، در همون قدم نخست، به قول معروف:
«رهِ صد ساله رو یک شبه طی کنند.»
چرا دوره کارآموزی این قدر مهمه؟
شاید برات این سوال پیش بیاد که چرا دوره کارآموزی اینقدر مهمه؟ اصلا چرا باید برم و کارآموزی کنم؟ به نظرم اینقدر عجول نباش و ادامه متن رو بخون.
دوره کارآموزی واقعا مهمه چون:
· یک فرصت عالی برای کسب تجربه در یک محیط حرفه‌ای رو بدست میاری؛
· بدون اینکه ریسک راه‌اندازی کسب و کاری رو قبول کنی، می‌تونی به راحتی و بی‌هیچ دغدغه‌ای، حسابی آزمون و خطا انجام بدی؛
· از نزدیک و کاملا واقعی، با چالش‌ها و مشکلات کار روبه‌رو می‌شی و لمسشون میکنی؛
· مهارت‌هات رو بالامی‌بری و به صورت عملی کار رو بیشتر و بهتر یاد می‌گیری؛
· کار تیمی، تعامل با تیم‌های مختلف، تلاش برای رسیدن به هدف جمعی، انطعاف‌پذیری، زمان‌بندی، نظم در کار و کلی مهارت‌های دیگه رو یاد می‌گیری؛
پس کارآموزی فرصت طلائیه که اگر بدستش آوردی، دو دستی بچسبش و به این راحتی‌ها از دستش نده. اما به نظر شما هر دوره کارآموزی ارزش شرکت‌کردن رو داره؟
اگه از من بپرسین قطعا جوابم یک نه بزرگ هست. البته این نه رو فقط من نمی‌گما! بلکه اکثر مدیران بزرگ و موفق کسب و کار مثل گوگل، فیسبوک، مایکروسافت، اپل، همراه اول، ایرانسل و… می‌گن.
چطور یک دوره کارآموزی درست رو انتخاب کنم؟
تا اینجا برات از مزایای کارآموزی گفتم. برای توئی که دلت می‌خواد بهترین راه رو برای تبدیل شدن به یک کاربلدِ حرفه‌ای در تخصص و مهارتت، انتخاب کنی.
اگر با حرفهام موافقی، احتمالا این سوال برات پیش اومده که حالا که کارآموزی اینقدر برای پیشرفت کاری من مفید و مؤثره، چطوری می‌تونم یک دوره خوب رو پیدا کنم؟ یا بهتر بگم، کارآموزی درست و مطلوب، چه مدل دوره‌ای هست؟
نگران نباش. چون می‌خوام نه از دید خودم، بلکه از دید بزرگ‌ترین و مشهورترین رئسای مؤسسات مطرح جهان، بهت بگم که قدم‌هات رو چطور برداری تا بهترین نتیجه رو بگیری.
- اولین قدم رو خودت باید برداری. درواقع ببین در چه حوزه‌ای بیش از هر چیز دیگه‌ای تخصص، مهارت و علاقه‌داری؛
- وقتی علایقت رو شناختی، یک دوره آموزشی درست و استاندارد رو بگذرون؛
- با خانوادت، دوستانت، استاتیدت، مشاوران درسی و حتی مشاوران شغلی در شرکت‌های کاریابی صحبت کن، ازشون مشورت بگیر و بخواه اگر می‌شناسن بهترین دوره کارآموزی که مرتبط با علاقه و آموزشی که دیدی هست، بهت معرفی کنن. مطمئنا بین این همه آدم، بالاخره یکی پیدا میشه که با چنین مؤسسه‌ای آشنا باشه؛
- بهترین زمان رو برای گذروندن دوره کارآموزی انتخاب کن. وقتی سرت خیلی شلوغه، مثلا امتحانات آخر ترم هست، برنامه‌های دیگه‌ای از قبل داری و هنوز اونها رو تموم نکردی، اصلا دنبال کارآموزی نرو؛
- از تبلیغات و آگهی‌هایی که در فضای آنلاین وجود دارن، غافل نشو. معمولا بیشتر مؤسسات و کارفرماهایی که دوره کارآموزی برگزار می‌کنن، از طرف شرکت‌کنندگان معرفی می‌شن یا مورد نقد قرار می‌گیرن. وب‌سایت‌های این شرکت‌ها و بخش نظرات کاربران، بهترین مکان برای کسب کسب اطلاعات بیشتر در مورد مفید یا بی‌فایده بودن دوره‌ای هست که تبلیغ می‌کنن؛
- سایت دانشگاه‌ها (به‌ویژه دانشگاهی که ازش فارغ‌التحصیل شدی)، رو برای اطلاع از دوره‌های کارآموزی به خاطر بسپار. معمولا دانشگاه‌ها در صورت برگزاری دوره‌های کارآموزی چه از طرف خود دانشگاه چه از طرف شرکت یا مؤسسه‌ای خارج از دانشگاه، از علاقه‌مندان برای شرکت در دوره‌ای تخصصی و کسب مهارتِ بیشتر ثبت نام می‌کنن. اما قبلش هم از خود مسئولین مربوطه و هم از دانشجویانی که قبلا در این دوره‌ها شرکت کردند، پرس و جو کن؛
- خودت با کارفرما تماس بگیر. دست‌دست کردن رو کنار بگذار، اعتماد به نفست رو بالا ببر و خودت به کارفرمایی که مطمئنی با گذروندن دوره کارآموزیت در شرکتش، بهترین تجربه رو کسب میکنی، تماس بگیر. فرصت‌ها همین‌طوری ایجاد نمی‌شن، بلکه این خودتی که باید خلقشون کنی. کافیه به خودت، مهارتت، هدفت و علاقت اعتماد کنی.
- خودت کارآفرین باش. شاید این کمی سخت و حتی محال به نظر برسه. ولی باور کن اینطوری هم که فکر میکنی نیست. می‌تونی خودت کسب و کارت رو شروع کنی. حالا نه اونقدر بزرگ که نتونی از پسش بربیایی. کافیه کلید شروع رو با دستای خودت فشار بدی. بیا وسط میدون و کارت رو شروع کن. سعی کن در حرفه‌ای که آموزشش رو دیدی، دنبال کار بگردی. اگه امکانش هست، حضوری سراغ کارفرما برو و براشون نمونه کار ببر. حتی شده بدون دستمزد براشون کار کن. نترس و جسارت رو چاشنی کارت کن.
با دنیای فریلنسینگ، مسیر کارآموزیت رو هموارتر کن
حالا نوبتی هم که باشه، نوبت معرفی یک دنیای قشنگه برای هموارتر شدن مسیر کارآموزیت. «فریلنسینگ»، دنیایی فوق‌العاده عالی برای هموارتر کردن مسیر کارآموزی هست. در هر تخصصی که هستی، مثلا نویسنده، طراح، سئوکار، مترجم، ادیتور و…، خیلی راحت و در هر کجا که زندگی میکنی، می‌تونی کارآموزی رو بگذرونی و دنیایی از تجربه رو بدست بیاری.
اگر اول راهی، می‌تونی با روش‌های مختلف، خودت رو به عنوان فریلنسر معرفی کنی. از کارفرماها پروژه بگیری و هربار با بهترکردن کیفیت کارت، رزومت رو قوی‌تر از قبل کنی. ضمن اینکه درآمدت رو هم به عنوان یک فریلنسر داشته باشی.
تو می‌تونی اونقدر روی کارت و تجربه‌هایی که حینِ کار به عنوان فریلنسر بدست می‌یاری، تمرکز کنی تا حتی شانس ورود به تیم‌های بزرگ و شناخته‌شده رو هم پیدا کنی.
هر قدمی که در این مسیر برمی‌داری، برات تجربه بزرگ و ارزشمندی هست که اگر یک روزی تصمیم گرفتی کسب و کار خودت رو راه بندازی، با آگاهی از تمام چالش‌ها، سختی‌ها و مشکلات احتمالی، پیش بری تا به جاهای متعالی برسی.
و اما کلام آخر…
در این مطلب سعی کردم از اهمیت دوره کارآموزی بگم. اینکه نباید اون رو نادیده گرفت و میشه به عنوان بهترین راهکار در کسب تجربه و بیشترکردن مهارت ازش استفاده کرد. ضمن اینکه یکی از بهترین راه‌ها برای داشتن سابقه کار و پُربارکردن رزومه، همین کارآموزی هست.
